Wrzosy ze względu na naturalny wygląd, późny okres kwitnienia i stanowienie cennego pożytku dla pszczół są faktycznie mile widziane w każdym ogrodzie. Uprawa wrzosów nie jest najłatwiejsza, ale przy pewnych zasobach wiedzy i wprawie może być efektywna. Jak często podlewać, jak i kiedy sadzić do gruntu, w jaki sposób przycinać i ogólnie dbać o wrzosy w ogrodzie?
Wrzos pospolity (Calluna vulgaris) to krzewinka zazwyczaj osiągająca 30-40 cm wysokości, choć rozmiary zależą od warunków oraz odmiany. Większość odmian zakwita w lipcu lub sierpniu i kwitnie aż do października. Wrzos ogrodowy pączkowy kwitnie aż do przymrozków. Wrzosy pełnią uniwersalne funkcje w ogrodzie, chociaż wciąż jest to główny gatunek na wrzosowisko, do którego dobiera się inne rośliny. Coraz częściej to także ozdoba rabat, skalniaków i tarasów (uprawa pojemnikowa). Wrzosy szczególnie efektownie prezentują się przy naturalnym drewnie. Uprawia się je przy elementach małej architektury – altanach, pawilonach, ławkach, domkach grillowych i domkach ogrodowych. Aby wrzosy atrakcyjnie się prezentowały, długo kwitły i nie chorowały, ważna jest odpowiednia pielęgnacja, a także skrupulatne przygotowanie gleby.
Jaka jest optymalna ziemia do wrzosów?
Wrzosy lubią średnio lekkie, żyzne, umiarkowanie wilgotne podłoża. Ważny jest kwaśny odczyn – prawidłowe pH oscyluje w granicach 3,5-5,0. Można go sprawdzić za pomocą prostych mierników, które są dostępne w sklepach ogrodniczych. Zwykle do poprawiania parametrów gleby wykorzystuje się torf. Powinno się go wymieszać z ziemią ogrodową (a nie usypywać pod dołki w miejscach sadzenia). Zaleca się także dla rozluźnienia zastosować warstwę piachu. Sam torf jako podłoże jednorodne nie jest właściwy, ma słabą strukturę i szybko wysycha. Na cięższych podłożach pod mieszankę ziemi dodatkowo zaleca się usypać 10-centymetrowy drenaż, np. ze żwiru. Rośliny źle znoszą podmokłe i okresowo zalewane podłoże, w takich warunkach szybko dochodzi do gnicia korzeni. Wrzosy warto uprawiać w miejscach jasnych, ale nie bezpośrednio nasłonecznionych. Nie lubią silnych wiatrów, dobrze czują się w towarzystwie drzew i krzewów. Są mrozoodporne, chociaż i tak wymagają przedzimowego okrycia.
Wrzosy – prawidłowe sadzenie
Sadzenie wrzosów najlepiej wykonywać we wrześniu, wtedy zazwyczaj panują najlepsze warunki klimatyczne, a czas na aklimatyzację i przygotowanie do nadejścia zimy jest wciąż odpowiednio długi. Wrzosy zaleca się sadzić w większych grupach. Zwykle odległości sadzenia wynoszą 15-30 cm (trzeba sprawdzić siłę wzrostu konkretnej odmiany). Po posadzeniu rośliny należy ja podlać, a następnie wysypać warstwę ściółki. Takie działanie zabezpieczy krzewinki przed mrozem, ograniczy zachwaszczenie i wyparowywanie wody z gleby. Na tym etapie można także zaaplikować szczepionki mikoryzowe. Dzięki temu zwiększy się chłonność korzeni wrzosów i staną się one mniej podatne na choroby.
Jak pielęgnować wrzosy i kiedy je obcinać?
Ważnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest podlewanie wrzosów w czasie susz. Najlepsza jest odstana, miękka woda. Rodzaj ma płytki system korzeniowy. Gatunki rosnące w naturze radzą sobie, ogrodowe odmiany są bardziej wrażliwe na niedobór wody. W tym wypadku odchodzi się od tradycyjnej zasady nawadniania – podlewa się częściej, ale mniejszą ilością wody. Egzemplarze uprawiane w pojemnikach latem mogą wymagać nawet codziennego podlewania. Do uprawy nadają się tylko donice i skrzynie z otworami. Nawożenie nie musi być intensywne, raczej aplikuje się minimalne dawki. Stosuje się specjalistyczne nawozy – dla wrzosów i wrzośców lub dla roślin kwasolubnych. Tych „uniwersalnych” lepiej unikać ze względu na zawartość wapnia. Z nawozu najczęściej korzysta się maksymalnie 2-3 razy w sezonie.
Wrzosy pozytywnie reagują na przycinanie, dzięki temu będą obficie kwitły każdego roku i stworzą bardziej atrakcyjne, zwarte łany. Optymalny termin na przycinanie wrzosów to kwiecień. Pędy należy przyciąć lekko poniżej miejsc, w których w poprzednim roku wyrastały kwiaty. Dodatkowe okrywanie (więcej ściółki) wykonuje się dopiero po pierwszych przymrozkach. W tym wypadku można użyć stroiszu (gałązki iglaków). W niewłaściwych warunkach mogą pojawić się choroby. Wrzosy są porażane głównie przez szarą pleśń oraz fytoftorozę. Wiosną należy usunąć stroisz, aby umożliwić roślinom harmonijny wzrost i nie dopuścić do zasiedlenia okryw przez szkodniki.
