Projekt ogrodu i realizacja jego założeń to trudna praca. Nie wystarczy bowiem wyrównanie terenu i obsadzenie go roślinami, które nam się podobają. Architekt krajobrazu, biorąc pod uwagę uwarunkowania przyrodnicze siedliska, styl i charakter otoczenia, a nawet umiejętności ogrodnicze właścicieli działki, stworzy wyjątkową i idealnie dopasowaną przestrzeń.
Jeśli jednak zapragniesz samodzielnie zaprojektować ogród, nie jesteś na straconej pozycji. Zaczynając od zgłębienia fachowej wiedzy, podglądając aranżacje innych ogrodów, określając funkcje działki oraz ustalając najważniejsze założenia, jesteś w stanie uzyskać wyjątkowe efekty. Koniecznie musisz się jednak kierować najważniejszymi zasadami, o których przeczytasz poniżej.
Najważniejszy jest plan
Jak zaprojektować ogród? Jeśli to możliwe, o ogrodzie warto pomyśleć już na etapie budowy domu. Dzięki temu łatwo przeprowadzi się drenaż terenu, szybko ułoży instalację elektryczną i nawadniającą oraz bez komplikacji utwardzi teren i zbuduje elementy małej architektury.
Jeśli zagospodarowujesz istniejące założenia, projektowanie ogrodu trzeba podzielić na konkretne etapy.
- Inwentaryzacja pozwoli Ci poznać działkę i na podstawie zgromadzonych informacji sporządzić pierwszy szkic. Rysunek najlepiej wykonać na zarysie geodezyjnym, z naniesionymi elementami istniejącej architektury, nasadzeń, instalacji.
- Opracowanie koncepcji z wybraniem stylu ogrodu i sporządzeniem szczegółowego planu zagospodarowania przestrzeni.
- Prace w terenie, które obejmują budowanie ogrodzenia działki, porządkowanie otoczenia, zakładanie instalacji technicznych, ewentualną zmianę ukształtowania terenu, wytyczanie i utwardzanie ścieżek, budowanie schodów i murków, przygotowanie miejsca pod elementy małej architektury ogrodowej typu kratownice, pergole, trejaże, bramki, altany, a także zakładanie oczka wodnego.
- Przygotowanie podłoża pod nasadzenia, z ustaleniem odczynu gleby, poprawą jej struktury, użyźnianiem miejsc wytyczonych pod konkretne nasadzenia i nawożenie.
- Sadzenie roślin zaraz po zakupieniu wybranych gatunków i ustaleniu optymalnego terminu prac.
- Założenie i pielęgnacja trawnika, gdzie po dobrym przygotowaniu podłoża i doborze traw trzeba przeprowadzić wysiew lub rozłożenie rolek.
- Opracowanie kalendarza pielęgnacji ogrodu z uwzględnieniem podlewania, odchwaszczania i prac sezonowych.
Pamiętaj o roślinach i trawniku
Projekt ogrodu nie powinien znacząco odbiegać od otaczającego krajobrazu. Warto zatem włączyć do niego istniejące drzewa i krzewy, które mogą stać się elementami definiującymi styl tworzonej przestrzeni.
Roślinność dopasowana do warunków siedliska powinna rosnąć piętrami, a ich ilość koniecznie ogranicz do kilku głównych grup, posadzonych kępami. Dzięki temu nawet w ogrodzie naturalistycznym stworzysz wrażenie uporządkowania.
Ponadto, wybierając rośliny iglaste, uzyskasz prawie bezobsługowy ogród, jednak będzie on przez cały rok dokładnie taki sam. Jeśli więc zależy Ci na sezonowej zmianie wyglądu Twojego otoczenia i masz dużo czasu na pielęgnację grządek, koniecznie wybierz kwiaty oraz rośliny liściaste.
Musisz też pamiętać, że:
- rośliny iglaste tworzą zimozielone tło, mają małe wymagania uprawowe, w wielu wypadkach wyróżniają się wysoką odpornością na choroby i szkodniki oraz doskonale znoszą polski klimat,
- rośliny liściaste charakteryzują się dużą ilością gatunków i odmian, wśród których są rośliny ozdobne z liści, kwiatów, owoców, pędów - odmiany roślin liściastych mają też różną siłę wzrostu i różnorodny pokrój,
- rośliny owocowe to odmiany sadownicze drzew i krzewów, które nie tylko mają walory ozdobne, ale spełniają również funkcje użytkowe;
- pnącza, jeśli są odpowiednio dobrane, stwarzają w ogrodzie niezwykłą atmosferę oraz pełnią funkcje osłaniające,
- róże, choć zaliczają się do krzewów liściastych, ogrodnicy traktują jako osobną grupę roślin ozdobnych - ich liczne odmiany zawsze urzekają kolorami, kształtem i zapachem kwiatów,
- byliny stanowią różnorodną grupę i wyróżniają się tolerancją do warunków wzrostu, dlatego wielokrotnie sadzone są w niższych partiach zadarniających,
- wrzosowate są roślinami reprezentowanymi w naszej florze przez 4 gatunki roślin, jednak wymagają wyjątkowych warunków glebowych.
Już szkicując propozycję projektu, koniecznie pamiętaj, że kardynalną zasadą projektowania jest stworzenie przestrzeni łatwej w pielęgnacji. Warto też podzielić przestrzeń na konkretne strefy funkcyjne, nie rezygnując z trawnika, który wprowadza do otoczenia wrażenie większej przestrzeni.
Dobierając rośliny, nie można też zapominać, że mają one funkcje ozdobne, osłaniające i wyciszające. Tworzą przyjazny dla człowieka mikroklimat, pachną, są kolorowe, bywają przyjemne w dotyku i wyciszają.
Nie zapomnij o wygodzie!
Ogród sprzyja wypoczynkowi. Wytchnienie w małym ogródku może dać nawet fotel ustawiony pod drzewem, leżak, ławka czy hamak rozwieszony między drzewami lub na specjalnym stelażu. Zdecydowanie bardziej polecamy jednak stworzyć niewielką samotnię przy użyciu pergoli, trejaży i kratek, po których będą wspinać się rośliny pnące, jednocześnie różnicując kompozycję i ułatwiając aranżację otoczenia.
W większych ogrodach możemy ustawić drewniane altany ogrodowe i pawilony, które umożliwiają wygodny wypoczynek całej rodziny, a nawet zorganizowanie przyjęć i spotkań. Ich ogromną zaletą jest uniezależnienie od pogody, trwałość oraz wygoda. Warto też koło altany przygotować miejsce do grillowania lub palenisko. Dobrze rozplanowany ogród to również świetny kompan domków letniskowych oraz działek rekreacyjnych!