Wieloletnie kwiaty ogrodowe to rzeczywiste dusze każdego zielonego zakątka. Tworzą rabaty, dekorują obrzeża ścieżek i trawnika, zdobią obiekty małej architektury, okrywają teren oraz podkreślają styl urządzania ogrodu. Odpowiednio dopasowane cieszą oczy niemal przez cały rok i rzadko sprawiają problemy pielęgnacyjne. Pytanie tylko – czym kierować się przy zakupie konkretnych gatunków?
Przy wyborze roślin najczęściej decydują emocje – idziemy z zamiarem kupna konkretnej rośliny, a przynosimy dziesięć. Takie działanie ma swój urok, w końcu kolorowy misz-masz i pewien chaos w ogrodzie może również robić wrażenie. Niestety często wiąże się to z brakiem wiedzy na temat wymagań konkretnych roślin. A właśnie to powinno być pierwszym kryterium wyboru. Kolejne to dopasowanie do stylu urządzania ogrodu. Dopiero później liczą się preferencje własne.
Kwiaty wieloletnie na działkę – główne wymagania, na które trzeba zwracać uwagę
Przy wyborze wszystkich roślin do ogrodu powinno się sprawdzić optymalne stanowisko (słońce, lekkie zacienienie, częściowe zacienienie, pełny cień) oraz preferowane podłoże (rodzaj, przepuszczalność, wilgotność, optymalny odczyn). To kluczowe dla wzrostu roślin. Kwiaty wielosezonowe, które lubią pełne słońce, to największa grupa. Obejmuje setki gatunków i niezliczoną ilość odmian, na przykład:
- astry bylinowe
- kosaćce
- piwonie
- dalie
- mieczyki
- liliowce
- jeżówki
- dzielżany
- ostróżki
Z lekkim i częściowym zacienieniem również radzi sobie wiele roślin, mogą co najwyżej nieco słabiej kwitnąć. Problem zachodzi w dużym zacienieniu – tutaj lista akceptujących je gatunków jest zawężona. Do bylin cieniolubnych (lub cienioznośnych) należą:
- funkie
- świecznice
- brunnery
- tawułki
- kokorycze
- języczki
- barwinek pospolity
- dąbrówka rozłogowa
- kopytnik pospolity
- runianka japońska
- szeroka grupa paproci
Warto także kierować się rodzajem podłoża. Lekkie, piaszczyste gleby są co prawda mało żyzne, ale przy odpowiednich zabiegach (nawożenie organiczne, nawozy zielone) można znacznie podwyższyć ich jakość i uprawiać większość roślin. Ciężkie gliniaste gleby są trudniejsze do aranżacji. W takich warunkach radzą sobie m.in.:
- tawułki
- parzydło leśne
- ostróżki
- dzwonki
- funkie
- liliowce
- łubin
- języczki
Duże znaczenie dla pobieralności wody i składników pokarmowych ma odczyn (pH). Można go regulować (zwiększać za pomocą nawozów wapniowych lub zmniejszać nawozami zakwaszającymi). Rośliny warto dobierać względem stylu urządzania. Kwiaty rabatowe wieloletnie najbardziej kojarzą się z ogrodami rustykalnymi.
Jak zaprojektować przepiękną rabatę bylinową?
Rabaty bylinowe (np. w miejscu słonecznym) powinny być planowane w taki sposób, aby były jak najdłużej dekoracyjne. Dlatego należy komponować ze sobą byliny kwitnące wiosną (floks, bodziszek, tulipan, szafirek, miłek wiosenny, serduszka okazałe) z gatunkami wytwarzającymi kwiaty latem (jeżówki, rudbekie, liliowce, piwonie, dzielżan), późnym latem i jesienią (astry, chryzantemy). Kompozycje warto wzbogacić trawami ozdobnymi (nadają jej większej naturalności i dzikiego charakteru, często są dekoracją w czasie zimy) oraz bylinami ozdobnymi z liści (gajowiec żółty, funkie – odmiany radzące sobie na słońcu, żurawki).
Niskie rośliny powinno się sadzić z przodu rabaty, średnie tworzą drugi plan. Wysokie byliny, znajdujące się z tyłu lub w środku rabaty w formie koła, stworzą tło dla niższych egzemplarzy. Przy każdym gatunku warto sprawdzić rozstawę sadzenia, czyli odległość od innych roślin. Częstym błędem ogrodników, nie tylko początkujących, jest zbyt gęste sadzenie. Zdarza się, że z rabat powinno się wykopać co drugą roślinę, a i tak wciąż będzie zbyt ciasno. Wbrew pozorom gęsto posadzone rośliny nie prezentują się lepiej. Przeciwnie – nie pokazują pełni swojej krasy, są słabsze ze względu na większą konkurencję i częściej przytrafiają się im choroby grzybowe.
Dekoracja obiektów małej architektury – rośliny pachnące
Obiekty małej architektury, w tym domki letniskowe, często są udekorowane pnączami – od milinów, powojników, wisterii po aktinidię o jadalnych owocach. To jeden ze sposobów aranżacji. Inny to uprawa roślin o zniewalającym zapachu. Wśród krzewów nr 1 pod tym względem jest jaśminowiec wonny, wśród roślin jednorocznych – maciejka. Z bylin zapachem mogą nas urzec: konwalia majowa, lilie, dyptam jesionolistny, hiacynt, piwonia, rannik zimowy i floksy. Warto je sadzić przy wejściu do obiektów lub budynków i w pobliżu okien. Powyższa lista to sprawdzone gatunki, które wykorzystuje się w ogrodach sensorycznych.
